Afgelopen maand heb ik op ouderavonden presentaties mogen houden over Executieve Functies. Executieve Functies zijn breinfuncties die vaardigheden verzorgen, die mensen nodig hebben om taken effectief uit te voeren en problemen op te lossen. De bekendste is waarschijnlijk het werkgeheugen, we onderscheiden er 11 in totaal (zie figuren).
Als we kijken naar het brein van de talentvolle puber dan zien we dat juist bij slimme pubers de executieve functies niet altijd goed ontwikkeld zijn. Dit kunnen we verklaren doordat intelligente leerlingen zo gemakkelijk door de basisschool heen 'fietsen' dat ze niet geleerd hebben om met tegenslagen om te gaan (flexibiliteit), niet zo'n last hebben van uitstelgedrag (taak initiatie) en niet weten hoe je volhoudt om een doel te bereiken (doelgericht doorzettingsvermogen), om maar een paar voorbeelden te noemen. Dit soort ouderavonden zijn een hit. Dan zie ik ouders een "ahaaa"-erlebnis meemaken. Wat ik dan ook uitleg is het RITS-principe.
"Je krijgt geen cijfer voor je IQ
alleen" zeg ik weleens tegen leerlingen. Natuurlijk, als je slim bent dan
helpt dat. Maar als je met dat slimme koppie achterover leunt en niet zo
geweldig je werk organiseert, dan is het resultaat teleurstellend. De inzet die
je toont en de strategie die je hanteert voor je schoolcarriere, bepalen samen
met het talent dat je hebt je cijfers. En hebben samen een grotere invloed op
het resultaat dan je talent! Dus: Resultaat = Inzet x Talent x Strategie,
oftewel de RITS.
Het leukste vond ik tijdens die voorlichtingsavonden toen er ook een paar 5VWO leerlingen in de zaal zaten. Ook bij hen zag ik zo'n enorme herkenning. Tot grote schaamte bij hen. Gelukkig waren er ook nog ouders die zo eerlijk waren dat ze zelf ook echt nog niet alle vaardigheden beheersen. En u?
